Hier kun je als cursist informatie met elkaar delen. Dus zet je linkjes, boeken en gedachten hier neer.
Het duurt even voor je je bericht geplaatst ziet, want de moderator moet eerst op oké klikken dit om te voorkomen dat het volloopt met reclame
Reacties Imperialisme 2023
Jan Keulen
https://www.haaretz.com//opinion/editorial/2023-09-27/ty-article-opinion/israels-fingerprints-are-all-over-the-ethnic-cleansing-in-nagorno-karabakh/0000018a-d331-d13d-a98f-dbb5028e0000?utm_source=Push
Bijgaand hoofdredactioneel artikel in Haaretz van 27 september vond ik van belang in het kader van de cursus over Hannah Arendt:
Editorial | Israel’s Fingerprints Are All Over the Ethnic Cleansing in Nagorno-Karabakh
The Armenians fleeing Nagorno-Karabakh en masse still remember the first years after the Soviet Union fell apart, when their community suffered war and mass slaughter. But they also remember the more distant history of the genocide perpetrated against their countrymen by the Ottoman Empire. Consequently, they are rightly unwilling to rely on the mercy of the Azeri security services, who in recent years haven’t hesitated to attack Armenian civilians and civilian targets and commit war crimes in Nagorno-Karabakh.
Starting in the second decade of the 21st century, Israel has been helping Azerbaijan commit war crimes and defeat the Armenians in Nagorno-Karabakh. Israel has a strategic relationship with the Azeris that includes arms deals worth billions of dollars, stemming from both Israel’s war against Iran and the fact that it buys a significant portion of the oil it needs from Azerbaijan.
In the past, security ties between the two countries remained discreet. But in recent years, Azerbaijan has proudly displayed advanced Israeli weaponry, including missiles and suicide drones, in its military parades. It has also revealed that a factory that produces Israeli suicide drones exists on Azeri soil, and it has once again released official videos in which its forces are seen using Israeli weapons.
On March 6, Haaretz reported that over the past seven years, 92 Azeri cargo planes landed at the Ovda airbase – the only airfield from which explosives can be exported. In addition, an Israeli suicide drone has been documented attacking an antitank battery in Armenia itself (Haaretz, March 15, 2021). Haaretz also reported that Azeri journalists and opposition activists have been targeted for surveillance with NSO’s Pegasus spyware (May 25, 2023).
Throughout this period, Israel hasn’t just supplied Azerbaijan with arms. It has also helped it distort history. During legal proceedings in 2020, the Foreign Ministry admitted that Israel’s refusal to recognize the Armenian genocide – which it defines merely as a “tragedy” – stems in part from its relationship with the Azeri government. At the same time, Israel is also assisting Azerbaijan’s campaign for international recognition of the “Khojaly genocide,” which the Armenians allegedly perpetrated against the Azeris. Admittedly, there are conflicting stories about what happened in the battle of Khojaly during the first Nagorno-Karabakh war of 1992. But there’s one thing the international community agrees on regarding this issue – no genocide took place there, according to the accepted definition of the term.
What is happening in Nagorno-Karabakh isn’t the first case of ethnic cleansing that has Israel’s fingerprints on it. The persecution of the Rohingya in Myanmar and the Muslims during the Bosnian War are just two examples out of many. Israel ought to have from the Jewish people’s own history that when you mix massive amounts of weaponry with a distortion of history, it’s a recipe for disaster.
The above article is Haaretz’s lead editorial, as published in the Hebrew and English newspapers in Israel.
Toelaten | Beantwoorden | Snel bewerken | Bewerken | Spam | Prullenbak
Genoemde titel in het college vrijdag door hans Hirdes:
Ian Buruma ‘In de schaduw van het kwaad’
Over Arendt en haar boek Eichmann in Jeruzalem
In het college ging het over de ambtenaar die ‘Stop-en-denk’ toepaste .
Hij heet Niessen en o.a. hier staan artikelen/ videoverslag over zijn verhaal tijdens de verhoren over de toeslagenaffaire
https://www.trouw.nl/politiek/onderste-steen-is-nog-steeds-niet-boven-zegt-klokkenluider-over-toeslagenaffaire~b6be7c82/
https://www.trouw.nl/opinie/een-standbeeld-voor-pierre-niessen-zou-niet-misstaan~beaf091b/
https://beroepseer.nl/video-podcast/voormalig-ambtenaar-belastingdienst-niessen-aan-het-woord-tijdens-openbaar-verhoor/
Twee leestips n.a.v. het boek van Hannah Arendt zelf, en van het laatste deel van het tweede college.
Geheel toevallig las ik gelijk op met Imperialisme van Arendt de prachtige roman van Joseph Roth: Radetzkymars (1932); (vrij recent in een nieuwe Nederlandse vertaling verschenen). De roman speelt in de laatste decennia van de Oostenrijks-Hongaarse Dubbelmonarchie, en de ondergang is op iedere pagina voelbaar. Het boek van Hannah Arendt bestrijkt weliswaar een (geografisch) breder gebied dan die Dubbelmonarchie, maar veel karakteristieken van het Britse Gemenebest, of beter: van de mensen die dat bestuurden kom je tegen in de roman van Roth. De afkeer van politiek door de bourgeoisie bijvoorbeeld (o.a. p.146), ziet Roth evenzeer. Of de volgende omschrijving van Arendt over bureaucraten: ‘(…) mensen die zich uit eigen wil verlagen tot louter instrumenten of louter functies, toen hij (Lord Cromer) de bureaucraten ‘instrumenten’ noemde van onschatbare waarde voor de uitvoering van de strategie van het imperialisme’ en ‘De grondslag van de bureaucratie als bestuursvorm (…) is dit bijgeloof in een mogelijke en magische vereenzelviging van de mens met de krachten van de geschiedenis’. Dit geloof en besef houdt als het ware de hoofdpersonen van Radetzkymars nog een poosje op de been: ze vertegenwoordigen een soort Wet, een historische roeping, belichaamd door keizer Franz Joseph.
Of het element van de verhouding natie en staat, vooral van de staat met de vele naties en het opborrelende nationalisme daarin. Precies wat Arendt beschrijft. Radetzkymars beschrijft bijna humorvol een garnizoensplaatsje aan de grens van het Rijk, met vele minderheden, o.a. de Hongaarse. Als het bericht binnenkomt dat in Serajewo troonopvolger Franz Ferdinand is
vermoord, spreken de Hongaarse soldaten in hun eigen taal druk met elkaar. Een officier gebiedt hen te vertellen waar ze het over hebben: in het Duits. Kort en krachtig: ‘; God zij dank – het zwijn is dood!’
Veel elementen uit het boek van Arendt zouden nog aan te halen zijn. Arendt en Roth ‘rijmen’ op elkaar. Roth was echt een chroniqueur van zijn tijd met oog voor meer dan alleen maar wat er te zien was – er was veel meer te zien, om het paradoxaal te zeggen. Een aanrader dus, zeker als je het gelijkop leest met Arendt.
Het tweede boek sluit aan bij het laatste deel van het college: over de rol van de (geassimileerde) Joodse bevolking in Duitsland; Lion Feuchtwanger: de familie Oppermann (waarschijnlijk alleen antiquarisch nog te verkrijgen). De familie Oppermann beschrijft de houding van een rijke ondernemersfamilie in de 30er jaren in Duitsland: hoe zich te verhouden tot wat er gebeurt, terwijl politiek hen eigenlijk niets interesseert: het zal wel overwaaien allemaal, tegen alle signalen, ook uit eigen kring in.
Net als bij Roth: schrijver en filosofe vertellen eigenlijk hetzelfde verhaal – maar toch heel anders.
korte aanvulling/correctie: Lion Feuchtwanger (1884-1958) schreef ‘Die Familie Oppermann’ in 1933. Het boek is vertaald als: De erven Oppermann; het is als e-boek verkrijgbaar,
Bert Slaa – cursusplaats Groningen
Opkomst van Verlichting & / Moderniteit
Hoe zag de strijd voor “Vrijheid, gelijkheid en broederschap” er uit in Friesland?
Onvergetelijk was in het jaar van de culturele hoofdstad de voorstelling over Marijke Muoi, voormoeder van ons koningshuis. Zij schijnt met twee schedels in haar graf in de grote kerk in Leeuwarden te liggen omdat de burgerij in opstand kwam tegen de feodalen.
Zie:
https://www.marijkemuoi.frl/
https://historischcentrumleeuwarden.nl/images/pdf/De_politieke_omwenteling_van_1795.pdf
En voor de naaste toekomst?
Ik zou zeggen: “Think global, act local”
Rudyard Kipling (1899)
Take up the White Man’s burden—
Send forth the best ye breed—
Go bind your sons to exile
To serve your captives’ need;
To wait in heavy harness
On fluttered folk and wild—
Your new-caught, sullen peoples,
Half devil and half child.
Take up the White Man’s burden—
In patience to abide,
To veil the threat of terror
And check the show of pride;
By open speech and simple,
An hundred times made plain.
To seek another’s profit,
And work another’s gain.
Take up the White Man’s burden—
The savage wars of peace—
Fill full the mouth of Famine
And bid the sickness cease;
And when your goal is nearest
The end for others sought,
Watch Sloth and heathen Folly
Bring all your hopes to nought.
Take up the White Man’s burden—
No tawdry rule of kings,
But toil of serf and sweeper—
The tale of common things.
The ports ye shall not enter,
The roads ye shall not tread,
Go make them with your living,
And mark them with your dead!
Take up the White Man’s burden—
And reap his old reward:
The blame of those ye better,
The hate of those ye guard—
The cry of hosts ye humour
(Ah, slowly!) toward the light:—
“Why brought ye us from bondage,
Our loved Egyptian night?”
Take up the White Man’s burden—
Ye dare not stoop to less
Nor call too loud on Freedom
To cloak your weariness;
By all ye cry or whisper,
By all ye leave or do,
The silent, sullen peoples
Shall weigh your Gods and you.
N.a.v pag 32 Imperialisme
‘administratieve massamoord’ in – Al. Carthill The Lost Dominion (1927)
https://greatwritersfranzkafka2.blogspot.com/2013/06/race-and-bureaucracy-by-hannah-arendt.html
Een lang, maar interessant artikel, dat weigert zich te laten kopiëren
Lijkt een interessant artikel, maar de bron is anoniem en wat mij betreft alleen al daarom onbetrouwbaar.
https://www.vpro.nl/programmas/planet-finance.html
N.a.v. pag 34 Imperialism – een productie systeem wordt een systeem van financiële speculatie
Planet Finance
De inflatie is hoog, spaargeld levert weinig op en beleggen via een app is makkelijk en goedkoop. Een nieuwe generatie zoekt daarom zijn fortuin op de financiële markt. Maar weten deze miljoenen nieuwe beleggers wel hoe deze markt werkt? In zes afleveringen neemt regisseur Marije Meerman de kijker mee naar ‘Planet Finance’, een parallelle wereld waar geld te verdienen is als je denkt te weten wat de toekomst brengt.
Planet Finance geeft geen beleggingstips en is ook geen kruistocht tegen bankiers of de rijkste 1 procent, maar kijkt achter de glanzende gevels van het grote geld. Marije Meerman reist langs een bonte stoet van traders, shortsellers en valutagoeroes, door een onvoorspelbare en veelal ondoorzichtige wereld waar rendement lonkt. Een wereld met de reputatie dat je er slapend rijk kunt worden en werkend arm blijft.
In deze zesdelige documentaireserie neemt Marije Meerman je mee naar Planet Finance. Wie wonen en werken daar? Wat voor taal spreken ze? Wat is het nut van deze planeet, én wat maakt deze financiële wereld voor zo veel mensen zo aantrekkelijk?
Na een introductie op de beursvloer en een spoedcursus ‘rijk worden aan risico’ komen we terecht op de oliefuturesmarkt waar nog niet zo heel lang geleden olie even gratis (!!!) was.
Meerman ontmoet in Japan vrouwen die in valuta handelen en kijkt hoe beleggers in Chbina en Hong Kong zich verlekkerd opmaken voor de grootste beursgang ooit. Bij haar bezoek aan een afgebrand bos in Californië ontdekt zij dat je op Planet Finance kan verdienen aan een mogelijke ramp.
Tot slot onderzoekt Meerman de macht van een collectief van particuliere beleggers op een markt die gedomineerd wordt door het grote geld.
Nog te zien bij NPO Start
In het boek ” De honderdjarige oorlog tegen Palestina” komt een passage van Rashid Khalidi in voor, uit het dagboek van Thomas Herzl .
Het sluit precies aan, in mijn opvatting , bij de cursus Imperialisme van H. Arendt.
1885 Herzl schrijft “We moeten met zachte hand het particuliere eigendom op de gebieden die ons worden toegekend , onteigenen.We zullen proberen de straatarme bewoners over de grenzen laten verdwijnen, door in de overgangslanden werkgelegenheid te scheppen en hun tegelijkertijd in ons eigen land geen werk te geven.Bezitters van land en huizen zullen aan onze kant komen staan. Zowel het proces van onteigening als het verwijderen van de armen moet discreet en onopvallend gebeuren.
https://www.trouw.nl/cultuur/het-was-druk-in-amerika-voordat-columbus-kwam~b86bbf52/
Het door mij genoemde boek over kolonisatie van de continenten Noord- en Zuid Amerika was Charles C Mann 1491 en 1493
In de hier bovenstaande link een recensie van dat boek wat zegt dat de grote getallen betreffende de gestorven inheemse bevolking nog niet overal geaccepteerd zijn. Uit nieuw onderzoek van nu blijkt dat dat snel verandert. De kolonisatie liet door de enorme oversterfte zelfs sporen achter in de vorm van klimaatverandering.
https://www.history.com/news/climate-change-study-colonization-death-farming-collapse
Na het eerste college en bij het lezen van de tekst voor het volgende college moet ik steeds denken aan het boek van Philippe Sands, De laatste kolonie. De insteek is juridisch, een voorbeeld van misdaden tegen de menselijkheid. Het beschrijft aan de hand voor een zaak voor het internationaal strafhof, de oude koloniale en imperialistische beweegredenen van Europese landen die hun eerdere ‘bezittingen’ niet kunnen of willen loslaten en hoe nieuwe geopolitieke overwegingen daarin een rol spelen.
Hannah Arendt Imperialisme
Wat was er toch in 1884 dat in verband stond met imperialisme? Ik heb wiki geraadpleegd met zoekterm 1884 en vond o.a. het volgende:
Het beleg van Khartoem, Soedan begint
Er wordt een Duits protectoraat gevestigd boven Zuid-Afrika
De Dow Jones Transportation Average wordt opgericht
Duitsland neemt bezit van Togoland
Het Duitse bestuur wordt gevestigd in Kameroen
Chinees-Franse oorlog breekt uit
Bloedbad van Hosay in Trinidad
Groot-Brittannië voorkomt een verdere uitbreiding van Rusland naar Turkmenistan
Conferentie van Berlijn,die de Europese kolonisatie en handel in Afrika regelt
Wereldtentoonstelling World Cotton Internationaal in New Orleans
In hoofdstuk 1, Expansie en de natiestaat, wordt Cecil Rhodes opgevoerd. Het is de moeite waard te lezen wat voor een figuur dit was.
https://nl.wikipedia.org/wiki/Cecil_Rhodes Hij koesterde het idee dat de oprichting van geheime genootschappen kon helpen om de wereldheerschappij van Groot Brittannië tot stand te brengen.
“Wereldheerschappij veroveren” – er zijn nog steeds mensen die dit geen idiote gedachte vinden.
Er zijn veel spinsels over.
Bedrijven (MERKEN) streven het na – of overkomt het hen? “Als we nu allemaal dezelfde taal zouden spreken”.
Denkers zeggen: “heerschappij” hoeft niet te betekenen dat je baas bent “over”. Het kan ook zijn dat je in een krachtenveld, als in sportief ontmoeten, tijdelijk de sterkste bent, als concullegae.
Politici zeggen: het gaat over grond en taal en gewas en eigendom.
“Geheim genootschap als middel” – er zijn nog steeds mensen die dit geen idiote gedachte vinden.
Er zijn veel spinsels over.
De nieuwe generatie ontwikkelaars van Internet4all streefde absolute toegankelijkheid en openbaarheid na op het worldwide web.
Bedrijven schenden “de privacy” door internetbezoekers de bij hen passende reclames aan te bieden?
Denkers zeggen: Tsja … wat is er nog geheim? En wat moet je bij “geheimhouding” koesteren?
Overheid vraagt: Meld misdaad anoniem.
—
Minke Postma
Naar aanleiding van college 4 waarbij Petra duidelijk maakte hoe ras meer en meer sleutel tot de geschiedenis werd en zo tot racisme kan leiden, noemde ze als voorbeeld Algerije. Dat deed mij denken aan een roman van Alice Zeniter die ik enkele jaren geleden las ‘De kunst van het verliezen’. Ze is geboren in Frankrijk en heeft Algerijnse roots. Tot 11 september 2001 was ze zich nauwelijks bewust van haar Algerijnse roots. Na 11 september werd ze er wel op aangesproken en ging ze op onderzoek uit. Die zoektocht beschrijft ze prachtig in dit boek dat diverse litteraire prijzen won. Zoals Hannah Arendt joods werd door het nazisme werd zij Algerijns door de aanslagen op de twin towers. Wat mij betreft een aanrader.
‘De Liefdesliederen van W.E.B. Du Bois’ door Honorée Fanonne Jeffers vond ik een mooi recent boek waarin voelbaar wordt hoe een voorgeschiedenis van tot slaaf gemaakte voorouders; het zwart, of een beetje zwart, of vermengd met inheems ‘indiaans bloed’ zijn; doorwerkt in een familie, gemeenschap maar ook individuele ontwikkeling van een meisje tot jonge vrouw. Ik las het in de aanloop naar deze Hovo cursus en zeker nu we aan Mbembe begonnen zijn moest ik weer aan dit boek denken.
Het is vrij dik maar leest soepel en verwerkt een hoop algemene geschiedenis van (de ‘achtergestelden” in) de Verenigde Staten (vanaf de koloniale tijd waarin de inheemse bevolking werd vernederd en verdreven, de periode van de plantages en zwarte tot slaaf gemaakten, ‘vrij’ worden van de zwarte mensen na de burgeroorlog, tot de segregatie en lynchpartijen in de twintigste eeuw) op een natuurlijke manier in een mooie familiegeschiedenis.
Een aanrader vind ik.
De Bekentenissen van Frannie Langton, historische roman door Sara Collins. Hierin onder andere hoe men in het begin van de 19e eeuw wetenschappelijk onderzoek deed naar de biologische uitrusting van de slaven in Jamaica door zelfs letterlijk onder hun huid te kijken onder gruwelijke omstandigheden. Ook hoe de “rassen?” zuiver gehouden werden door zwarten te verbieden te leren lezen of schrijven op straffe van zware mishandeling.
Toni Morrison schreef één kort verhaal, Recitatief. Over twee meisjes die elkaar leren kennen in een weeshuis, hoewel zij geen wees zijn. Het ene meisje is zwart, het andere wit. Maar je weet niet welk meisje. Morrison speelt met de vooroordelen over wit en zwart zijn, gebaseerd op haar Amerikaanse ervaring. Daardoor voor ons Europeanen niet altijd te begrijpen. Maar daar is een prachtige inleiding voor geschreven, door Zadie Smith. Wat ik herinner van haar inleiding is dat ze de vraag stelt of er positieve gevolgen zijn van de slavernij. Ja, zegt ze, maar hoe verhoud je je daartoe? Volgens mij sluit het goed aan bij Mbembe.
Nu te zien Twee tentoonstellingen die zeker de moeite waard zijn mbt ons thema Imperialisme, Racisme:
1. Amsterdam in de Nieuwe Kerk: de grote Indonesië tentoonstelling. Naast het beeldend materiaal vooral de persoonlijke verhalen zijn indrukwekkend
2. Amersfoort in Kunsthal Kade: Afrika Supernova. kunst van jonge Afrikaanse kunstenaars over 33 Afrikaanse landen met terugkerende kenmerken uit de 21ste eeuw: zwartheid, het terughalen van de eigen geschiedenis,, grenzeloze identiteiten, de (post) koloniale dystopie, het portret en klimaat@globalisering. Lees:
https://www.nrc.nl/nieuws/2023/11/22/hedendaagse-afrikaanse-kunst-invijf-stappen-a4181821